Moczenie nocne to wstydliwy problem dla rodziców i dzieci. Kiedy powinniśmy zgłosić się z dzieckiem do pediatry, urologa, a kiedy należy wybrać się do psychologa? Zapraszamy do przeczytania rozmowy z psychologiem zajmującym się terapią dzieci i młodzieży Katarzyną Nowicką.
Dzieciom w wieku do pięciu lat zdarza się dosyć często zmoczyć łóżko w nocy. Jeśli dziecko jest małe to rodzice zazwyczaj liczą, że maluch z tego wyrośnie i tak też często się dzieje. Co jednak zrobić kiedy dziecko kolejny raz budzi się w mokrym łóżku?
Przede wszystkim, jeśli dziecko moczy się w dzień i w nocy należy udać się do urologa lub nefrologa ponieważ problem moczenia może być związany z nieprawidłowymi czynnościami dolnych dróg moczowych, wadą anatomiczną układu moczowego lub zakażeniem dróg moczowych. Warto zwrócić uwagę, czy dziecko w ostatnim czasie skarżyło się na ból lub pieczenie podczas oddawania moczu. Jeśli wykluczone zostaną przyczyny neurologiczne i urologiczne to konieczna będzie wizyta u psychologa.
Kiedy psycholog diagnozuje moczenie mimowolne?
Zdrowe pięcioletnie dziecko nie powinno już się moczyć, ani w dzień, ani w nocy. Moczenie mimowolne diagnozujemy, gdy dziecko w piątym roku życia bezwiednie moczy się podczas snu i jeśli wykluczone zostały przyczyny neurologiczne i urologiczne. Badania wskazują, że aż 20 % pięciolatków moczy się w łóżko na tyle często, że dzieci te można zakwalifikować jako cierpiące na moczenie mimowolne. Moczy się ok. 2% dzieci w wieku 12-14 lat, częściej problem dotyczy chłopców. Moczenie nocne nie jest schorzeniem zagrażającym zdrowiu i życiu pacjenta, dlatego też często nie poświęca się mu należytej uwagi. Jednak dzieci cierpiące na moczenie nocne borykają się z emocjonalnymi problemami, a cała rodzina narażona jest na duży stres. Im dziecko jest starsze, tym bardziej pewne, że może dojść do wystąpienia wtórnych zaburzeń emocjonalnych spowodowanych moczeniem się. Warto więc skonsultować się z psychologiem, by poszukać przyczyn moczenia się i dopasować najlepszą formę pomocy.
Dlaczego dzieci się moczą?
Jeśli wykluczymy przyczyny spowodowane zaburzeniami czynnościowymi układu moczowego, czyli zmniejszona pojemność pęcherza moczowego, zwiększona ilość moczu nocnego, wady, schorzenia, zakażenia układu moczowego to zwracamy się do psychologa. U części dzieci zaburzenia w oddawaniu moczu bardzo często są spowodowane zaburzeniami emocjonalnymi. Moczenie nocne może być spowodowane przez konflikty, które dotykają dzieci, a związane mogą być ze środowiskiem przedszkolnym, szkolny, sytuacją w domu, rozwodem rodziców, pojawieniem się młodszego rodzeństwa. Należy pamiętać, że moczenie nocne nie jest wynikiem złej woli lub lenistwa.
Jakie konsekwencje ma moczenie nocne?
Moczenie nocne ma przykre konsekwencje w postaci trudności emocjonalnych u dziecka. Dzieci, które się moczą często czują się zawstydzone, mają poczucie winy, dlatego zaczynają się często izolować. Unikają kontaktów z rówieśnikami, rezygnują z wycieczek, kolonii, nie zostają na noc u koleżanek i kolegów, co powoduje trudności w budowaniu poprawnych kontaktów społecznych. Często mają obniżone poczucie własnej wartości i czują się bezradne. Nieleczone moczenie nocne może być przyczyną obniżenia poczucia własnej wartości, co w konsekwencji może powodować kolejne trudności natury emocjonalnej.
Jakiej pomocy możemy udzielić moczącemu się dziecku?
Dziecko moczące się potrzebuje w pierwszej kolejności diagnozy lekarskiej (urologicznej/nefrologicznej), a następnie pomocy terapeutycznej, ale ta powinna obejmować także wsparcie dla rodziców i opiekunów. Tylko konsekwentnie i spójnie prowadzona terapia umożliwia rozwiązanie problemu z moczeniem się dziennym, czy nocnym. Terapia bardzo często jest długotrwała i wymaga zaangażowania rodziców. Postawa rodziców, zrozumienie problemu i szukanie pomocy pozwala odpowiednio wcześnie podjąć leczenie. Najgorsze dla funkcjonowania emocjonalnego dziecka jest bagatelizowanie problemu i ukrywanie go.
Jak rodzice mogą wspierać dziecko?
Do osiągnięcia sukcesu w leczeniu moczenia nocnego potrzebne będzie zrozumienie oraz wiele cierpliwości i wsparcia. Poza terapią dziecka i wsparciem psychoedukacyjnym rodziców przez psychologa na co dzień można wspierać dziecko poprzez stosowanie się do takich zaleceń:
- upewnić się, że dziecko przed snem opróżniło pęcherz moczowy
- zmniejszyć ilość podawanych napojów na 2 godziny przed pójściem do łóżka
- nie dawać dzieciom napoi gazowanych przed snem
- odzwyczajać dzieci od zasypiania z butelką pełną mleka lub innego napoju
- dzieci po czwartym roku życia nie powinny spać z pieluchą, brak zabezpieczenia zwiększać ma motywację dziecka do utrzymania moczu w pęcherzu
- nie karać za moczenie, a chwalić suche noce – można stosować metodę kalendarza, zaznaczać suche i mokre noce, co ma mobilizować dziecko do kontrolowania swojego pęcherza
- zaleca się budzenie dziecka w nocy, gdyż wytwarza to odruch budzenia się w sytuacji pełnego pęcherza
- młodszemu dziecko można zostawić włączaną lampkę w drodze do toalety, żeby ułatwić mu drogę
Ciekawe materiały dotyczące moczenia nocnego:
autor tekstu: Katarzyna Nowicka – Pasternak – psycholog, psychoterapeuta
Zapraszamy na konsultacje do psychologów i psychoterapeutów specjalizujących się w pracy z dziećmi.
