Komunikacja z osobami z ADHD (zespołem nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi) bywa wyzwaniem zarówno dla partnerów tych osób, jak i ich rodzin. Trudności te wynikają z charakterystycznych objawów ADHD, takich jak impulsywność, rozproszenie uwagi, trudności w koncentracji czy potrzeba nieustannej stymulacji.
Osoby z ADHD mogą mieć trudności w śledzeniu długich rozmów, zapamiętywaniu szczegółów czy utrzymaniu uwagi. Impulsywność często prowadzi do przerywania rozmów, co utrudnia wymianę myśli i zrozumienie. Dodatkowo, trudności w precyzyjnym wyrażaniu emocji mogą generować nieporozumienia, a czasem nawet frustrację w relacjach.
Aby poprawić komunikację i zmniejszyć napięcia, warto zastosować strategie dostosowane do specyficznych potrzeb osób z ADHD. Świadomość tych potrzeb oraz praca nad codziennymi interakcjami mogą znacząco poprawić jakość relacji.
Jak skutecznie komunikować się z osobą z ADHD?
- Jasność i konkretność w komunikacji.
W relacjach z osobami z ADHD kluczowe jest używanie jednoznacznych sformułowań i prostego języka. Unikaj długich monologów – lepiej zadawać jedno pytanie na raz lub formułować krótkie, precyzyjne komunikaty. To pozwala osobie z ADHD skupić się na jednym zagadnieniu, co zwiększa szansę na zrozumienie. - Aktywne słuchanie i parafrazowanie.
Podczas rozmowy warto stosować techniki aktywnego słuchania, takie jak parafrazowanie wypowiedzi drugiej osoby. Dzięki temu można upewnić się, że rozmówca dobrze rozumie, co zostało powiedziane, a jednocześnie wzmacniać poczucie bycia wysłuchanym i docenionym. - Wizualne wsparcie i przypomnienia.
Używanie wizualnych wskazówek, takich jak gesty, notatki czy listy punktów, może pomóc osobie z ADHD lepiej zrozumieć omawiane kwestie. Wizualne elementy wspierają koncentrację i pomagają w porządkowaniu myśli. - Utrzymywanie pozytywnego tonu.
Ważne jest, aby unikać krytyki i oceniania. Zachęcanie, wspieranie i wyrażanie empatii buduje atmosferę zaufania, w której łatwiej jest porozumiewać się, nawet w trudnych sytuacjach. Osoba z ADHD często bardziej reaguje na pozytywne wzmocnienia niż na uwagi negatywne. - Ustalanie priorytetów rozmów.
Zamiast poruszać wiele tematów jednocześnie, warto skoncentrować się na jednym zagadnieniu i określić jasne cele rozmowy. Krótkie, zaplanowane rozmowy mogą być bardziej efektywne niż długie dyskusje, które łatwo rozpraszają. - Zrozumienie emocji i potrzeb.
Empatyczne podejście pozwala lepiej rozpoznać emocje osoby z ADHD i reagować adekwatnie. Kluczowe jest okazywanie cierpliwości i gotowości do rozmowy w momencie, gdy osoba z ADHD jest gotowa na dialog – niekoniecznie wtedy, gdy tego oczekujemy.
Dlaczego wsparcie i zrozumienie są tak ważne?
Rozumienie specyficznych trudności osób z ADHD jest fundamentem budowania zdrowych i satysfakcjonujących relacji. Świadomość wyzwań związanych z impulsywnością, trudnościami w koncentracji czy ekspresją emocji pozwala stworzyć środowisko sprzyjające dialogowi i ograniczeniu konfliktów.
Obie strony relacji powinny być otwarte na edukację oraz wspólne poszukiwanie rozwiązań. Wspierająca postawa i wzajemny szacunek pomagają tworzyć relacje oparte na empatii, co z kolei przekłada się na większe zrozumienie i komfort współpracy w codziennych sytuacjach.
W naszym centrum prowadzimy diagnozę i terapię dzieci, młodzieży i dorosłych pod kątem ADHD:
- Diagnoza ADHD i ADD u dorosłych.
- Diagnoza ADHD i ADD u dzieci i młodzieży.
- Terapia psychologiczna dla dorosłych z ADHD i ADD
- Terapia psychologiczna dla nastolatków z diagnozą ADHD i ADD
- Psychoedukacja dla rodziców dzieci z diagnozą ADHD i ADD
autor: Katarzyna Wiaderek – psycholog, psychoterapeuta w trakcie szkolenia
literatura:
- Dotten, K. R. (2022). ADHD in Romantic Relationships: Exploring Relational Dialectics in Mixed-Neurotype Couples (Master’s thesis, Marshall University).
- Huynh-Hohnbaum, A. L. T., & Benowitz, S. M. (2022). Effects of adult ADHD on intimate partnerships. Journal of Family Social Work, 25(4-5), 169–184.
- Öncü, B. K., & Kişlak, Ş. T. (2022). Marital adjustment and marital conflict in individuals diagnosed with ADHD and their spouses. Archives of Neuropsychiatry, 59(2), 127.