Co to jest terapia EMDR?
Terapia EMDR została zapoczątkowana przez obserwacje oraz badania przeprowadzone przez Francine Shapiro. Było to 30 lat temu, obecnie jest to bardzo prężnie rozwijająca się forma psychoterapii, która zyskuje wielu zwolenników na całym świecie. Jest to spowodowane wieloma czynnikami, jednym z nich jest fakt, iż EMDR uwzględnia, często pomijany w innych podejściach psychoterapeutycznych aspekt neurofizjologiczny, a mianowicie szybki, powtarzający się ruch gałek ocznych, podobny do tego w trakcie snu. Terapia EMDR zalecana jest dla osób u których trudności zostały zapoczątkowane przez wydarzenie traumatyczne typu przemoc, wykorzystanie seksualne, wypadki, katastrofy naturalne, jak też w obszarze wielu innych problemów i zaburzeń psychicznych.
Jak działa EMDR?
EMDR bazuje na naturalnej zdolności jaką posiada nasz mózg, która pozwala na leczenie urazów psychicznych. Proces ten można porównać do gojenia się rany. I tak jak w jej przypadku, kiedy jest ona drażniona przez jakieś ciało obce lub powtarzający się uraz, proces gojenia zostaje zablokowany. Analogicznie dzieje się w przypadku urazu psychicznego. Można założyć, że trudne dla psychiki wydarzenia „goją się”, co w języku terapii EMDR oznacza, że są one przetwarzane.
Prawidłowe przetwarzanie informacji powinno doprowadzić nasz mózg do takiego rozwiązania, które będzie dla nas zdrowe oraz adaptacyjne. Jeśli proces ten zostanie zablokowany, a przetwarzane informacje, dotyczące konkretnego wydarzenia, będą nieadaptacyjne, to możemy zacząć odczuwać emocjonalne cierpienie, które będzie prowadziło do pogorszenia jakości naszego życia. W sytuacjach kiedy przeżywamy duży stres, nasze instynkty uruchamiają takie reakcje jak np.: walka, ucieczka, czasami zamrożenie – są one adekwatne do sytuacji. Problem pojawia się wtedy, gdy tego typu reakcje pojawiają się, gdy stres nie jest aż tak silny. Są one wtedy nieadekwatnie silne na bodziec, którym jest stres. Tego typu sytuacje pozwalają wnioskować, że w procesie przetwarzania wcześniejszych, trudnych sytuacji wystąpiła jakaś blokada – czyli wspomniana wcześniej rana psychiczna nie zagoiła się do końca. To właśnie w takich sytuacjach pewne wspomnienia, myśli, emocje, czasami wydarzenia powodują uczucie przytłoczenia, poczucie ponownego znalezienia się w trudnej sytuacji. Poczucie to jest spowodowane tym, że nieprzetworzone wspomnienie zostaje przywołane.
Dlaczego terapia EMDR może być rozwiązaniem takiej sytuacji…?
Pomaga ona mózgowi przetworzyć trudne wspomnienia, „przenosząc” je do kory przedczołowej (dokonuje ona analizy i kontroli zachowania, emocji, umożliwia poznawcze przetwarzanie danego wspomnienia, nadaje kontekst czasowy). Tym samym pozwala na wznowienie procesu „gojenia się” psychicznych ran.
Terapia EMDR jest rekomendowana przez WHO, Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne i Psychologiczne oraz Międzynarodową Organizację Stresu Traumatycznego jako skuteczna metoda leczenia stresu pourazowego.
Jest ona ustrukturyzowana oraz oparta na badaniach naukowych, a kluczem dla terapeuty jest zrozumienie dlaczego dany problem występuje. Skąd biorą się problematyczne myśli, emocje, reakcje oraz jaką pełnią funkcje. Następnie pomaga je przetworzyć, a tym samym doprowadzić do poprawy w codziennym funkcjonowaniu, powrotu do równowagi. Odzwierciedlają to słowa Francine Shapiro: „cierpienie może być przetworzone nie tylko w sztukę, ale i w życie”.
autor artykułu: Sławomira Gleń